The Next Web is natuurlijk een bijzonder congres over de toekomst van tech waar je de hele dag geweldige lezingen kan bekijken. Tussen alle verhalen over artificial intelligence, de korte aandachtspanne van de jeugd en nieuwe verdienmodellen is het leuk als je iets bijzonders tegenkomt. Iemand met een verhaal over de toekomst van de techwereld dat anders is dan de rest, iemand die het op zijn of haar manier deed en daarmee succes had.

Bijzonder is het verhaal van David Heinemeier Hansson, een Deense programmeur die in 2004 het populaire Ruby on Rails ontwierp en op de markt bracht via softwarebedrijf 37signals waar hij partner is. Samen met zijn partner in het bedrijf, Jason Fried, schreef hij boeken als Getting Real, Rework, Remote en It Doesn’t Have to Be Crazy at Work en maakte hij vele podcasts over hun bedrijf en de bijzondere manier waarop ze ondernemen. Legendarisch is bijvoorbeeld de aflevering waarin de mannen ageren tegen het begrip ‘start up’. ,,Een bedrijf is gewoon een bedrijf waar je producten verkoopt. Waarom zou een ondernemer die een shoarmazaak begint ander heten dan iemand die iets hips doet in Silicon Valley?’’

Ondernemen

Tijdens de sessie met Heinemeier Hansson vraagt de interviewster of het misschien lastige tijden zijn om iets nieuws te beginnen. Er is immers veel vraag naar technologische innovatie als AI, maar de economie is – vooral door de oorlog en post-Covid – stroperig waardoor het lastig is om investeerders te vinden. ,,Dit is juist de beste tijd om met iets nieuws te beginnen, de beste tijd om de strijd aan te gaan met de giganten in de business. Er zijn arbeidskrachten beschikbaar en bovendien vermijd je de gewoontes die ontstaan in een bedrijf als er teveel geld is. Als er teveel geld is dan leer je namelijk om het uit te geven en niet om winstgevend te zijn.’’ Heinemeier Hansson vindt dat veel start ups, de naam vindt hij sowieso maar niks hadden we al gezegd, lui zijn geworden door teveel geld. ,,Je ziet veel start up die groter geworden zijn in de goede tijden, start ups die nooit hebben geleerd dat een budget beperkt is, dat niet alles kan en ze hebben het nu zwaar. Daarom zie je dat bedrijven die niet in hele goede tijden zijn gestart het vaak goed doen.’’

Stay ups

Hij vertelt over hoe 37 Signals begon na het klappen van de internetbubbel. ,,Het was moeilijk, maar op een goede manier. Je leert dat je niet veel geld kan uitgeven voordat je producten verkoopt en dat je kan investeren in groei als je weer een beetje meer verkoopt. Iedereen heeft het over scale ups de afgelopen twaalf jaar, maar ik zou focussen op een stay ups. Het verschil is dat je focust op de winst waardoor je niet de hele tijd bezig bent met investeerders.’’

Hij vertelt hoe dat ging bij 37 Signals. ,,Ik ben een groot fan van bootstrapping. Wij begonnen ons bedrijf met vier mensen en ik werkte tien uur per week aan de ontwikkeling van Ruby on Rails en deed daarbij consulting werk voor klanten om geld te verdienen. Na een jaar hadden we voldoende geld om het salaris van vier mensen te betalen.’’ Hij legt uit dat het allemaal iets langer duurde dan beginnen met vreemd kapitaal, maar je bent wel onafhankelijk. ,,Dat betekent dus dat je geen rekening hoeft te houden met andere partijen en ik zou iedereen adviseren om het op die manier te doen.’’ De interviewer vraagt hoe je dan als ondernemer kan concurreren met bedrijven die wél hele grote dromen hebben en werken met een stevige groeicurve. ,,De vraag is hoe je in de wedstrijd zit. Als je jouw bedrijf duur wilt verkopen dan is het misschien handig om met steile groeicurves te komen, maar consumenten zijn niet bezig met jouw ‘bullshit charts’. Die willen gewoon een goed product en als je een beter product bouwt dan de concurrentie dan win je. Grote bedrijven die software bouwen voor een grote massa bouwen meestal bagger omdat ze iedereen tevreden moeten houden en niet een kleine groep gebruikers. Kleine bedrijven bouwen voor een niche en ze weten precies voor wie ze dat doen.’’ De interviewster vraagt hoe je snel kan schalen zonder kapitaal. ,,Doe dat gewoon niet. Waarom zo’n haast? Ik werk 20 jaar in deze business en we zijn elk jaar winstgevend. Na zes jaar werkten er zeven mensen bij ons. Het mooie is dat schalen en inkomsten niets met elkaar te maken hebben voor software. Als je focust op een geweldig product dan kan je met een klein team geweldige dingen doen.’’

Hij vindt het systeem van venture capital helemaal niets. ,,Dat is gebaseerd op succes bij één van de tien bedrijven die eraan beginnen. Maar wat als je een van die negen bent? Dan is het klote. Dan heb je jaren van je korte leven verspeeld met het hengen naar vreemd kapitaal waarmee je nooit je kosten kan compenseren.’’

Remote werken

Een ander punt van de Deense ondernemer, tevens een goede autocoureur trouwens, is dat hij niet gelooft in de hele dag op een kantoor zitten. ,,Ik werk al twintig jaar remote, mij krijg je nooit meer een kantoor in voor de rest van mijn leven. En het mooie is dat deze tijd een zegen is voor ondernemers. De Googles en Meta’s van deze wereld eisen immers dat mensen weer naar hun kantoren gaan en de mensen die dat niet meer willen gaan lekker voor kleine bedrijven werken. Waarom zou ik mensen werven die binnen een uur werken van de plaats waar mijn kantoor is? Als je dat loslaat heb je veel meer mogelijkheden. Wij hebben niemand uit San Francisco waar we officieel gevestigd zijn, maar wel uit Kopenhagen en Madrid, ze gaan gewoon wonen waar ze willen wonen. Bij ons werken 80 mensen en ontmoeten elkaar twee keer per jaar in een grote stad. In de open source wereld werkt iedereen op afstand en dat gaat al dertig jaar prima. Natuurlijk moet je iets sociaals inbouwen, maar het hoeft niet elke week.’’

AI

Heinemeier Hansson vindt het bijzonder dat iedereen zegt: ‘Het gaat zo snel met de techniek’. ,,Helemaal niet. Ik werk in de technologie-industrie sinds 1994 en we hebben twee grote veranderingen gehad; mobile en breedband en misschien wordt AI de derde. Maar dat is niet zoveel in dertig jaar. techwereld vindt het ook zelf lastig om te zeggen: eigenlijk is er niet zoveel veranderd in al die jaren. De code waarin Ruby on Rails is geschreven 20 jaar geleden verschilt niet zoveel met de code van nu.’’ Hij denkt dat het allemaal niet zo’n vaart zal lopen. ,,Er zouden nu zelfrijdende auto’s zijn, Meta investeerde 20 miljard in een mislukking dus laten we ophouden met veronderstellen dat de hele wereld anders gaat worden. Rond AI zit veel FOMA dus dat je bang bent dat je niet er nier bij bent, maar waarom zouden we niet aan JOMO doen, the Joy Of Missing Out? Ik gebruik Chat GPT ook wel eens, handig hoor. Maar dat systeem gaat echt niet mijn codes schrijven voor de software. Het spuugt een mooie eerste versie uit van iets, maar als je het dan wil aanpassen dan is dat lastig. Dus laten we nederig zijn en afwachten: misschien verandert het ons leven een beetje en anders niet, ook prima. Wat er ook gebeurt, laten we ondertussen wat leuks gaan doen.’’

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met The Next Web.